CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, hububatta taban fiyat açıklanmasına rağmen bakliyatta
henüz taban fiyat açıklanmamış olmasının, üreticiyi mağdur ettiğini belirtti.
Geçen yıl hububatla birlikte bakliyat ve yaş çay alım fiyatlarının aynı anda açıklandığını anımsatan
Gürer, bu yıl hububat fiyatlarının açıklanmasına rağmen TMO nohut ve mercimek taban
fiyatlarının henüz açıklanmadığını, bu durumun üreticiler arasında endişeye neden olduğunu ifade
etti.
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, yaptığı açıklamada TMO
mercimek ve nohut taban fiyatlarının bir an önce açıklanması gerektiğini söyledi.
GEÇEN YIL HUBUBAT VE BAKLİYAT AYNI ANDA AÇIKLANMIŞTI
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın geçen yıl arpa, buğday, mercimek, nohut fiyatlarını aynı
anda açıkladığını anımsatan CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, bu yıl hububat taban fiyatının
açıklanmasının üzerinden bir ay geçmesine rağmen bakliyat taban fiyatlarının henüz açıklanmadığını
hatırlattı.
ÜRETİCİ ÖNÜNÜ GÖREMİYOR
Toprak Mahsulleri Ofisi’nin mercimek ve nohutta taban fiyatları açıklamadığı için üreticilerin yine
tüccarın eline kaldığını anlatan CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer, “ TMO bazı bölgelerde mercimek
hasadı başlamasına rağmen taban fiyat açıklanmadı. Üretici borçlu, hasat sonrası ürününü satıp
borçlarını ödemeye çalışıyor. Taban fiyat açıklanmaması nedeniyle önünü göremediği için şimdiden
tüccarlarla yapılan anlaşmalar nedeniyle mağduriyet yaşıyor” dedi.
MALİYETLERİ 4-5 KAT ARTTI
TMO’nun geçen yıl mercimek alım fiyatının ton başına 5 bin lira nohudun ise ton başına 4 bin 50 lira
olarak açıkladığına dikkat çeken CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, “ 2021 yılında TMO alım
fiyatları açıklandığında kırmızı mercimeğe taban fiyat tonu 5000 TL olarak açıklanmış, çiftçi bu
fiyatla TMO’ya ürün vermemişti. Çünkü dönemin Bakanı kırmızı mercimek maliyeti ton başına 6230
TL olduğunu meclisteki konuşmasında açıklanmıştı. Bakan, nohudun maliyeti tonda 5190 TL derken
TMO taban fiyatı 4050 TL olarak duyurmuştu. Çiftçi ürününü bu fiyatlarda TMO’ya vermedi. Piyasada
çiftçi kazanmasa da en azından maliyetin üzerinde ürününü sattı. Son bir yıl içinde gübre fiyatlarının
%342 artığı, tohum fiyatlarının 3-5 kat arttığı, 7 lira civarında olan mazotun 30 liraya kadar yükseldiği,
sulama suyunda kullanılan elektrik faturalarının katladığı göz önüne alınırsa, bu yıl bakliyatta çiftçinin
zarar etmeyeceği, maliyetin altında kalmayacak bir taban fiyat açıklanması gerekiyor”
değerlendirmesinde bulundu.
MALİYETİN ÜZERİNDE BİR TABAN FİYAT BELİRLENMELİ
Borsalarda nohudun 15 bin lira, kırmızı mercimeğin 20 bin lira, yeşil mercimeğin ise 22 bin lira
civarında işlem görmeye başladığına da işaret eden CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, “TMO
maliyetinin üstünde bir taban fiyat açıklamalı ki, üretici zarar etmesin ve en
azından önümüzdeki yıllarda da bakliyat üretimine devam etme kararı alsın. TÜİK’in 2021 yılındaki
1.nci Bitkisel Üretim tahmini bir önceki yıla göre nohut ürünü %12,7 oranında azalarak 550 bin ton,
kırmızı mercimek %6,6 oranında artarak 350 bin ton olacağını açıklandı. Eylül 2021 ‘de yaptığı 2.nci
tahminde hasat sonu nohut ürününün %24,6 azalarak 475 bin ton, kırmızı mercimeğin %30 azalarak
230 bin ton olacağını kamuoyuna duyurdu. Mercimekte sapma %36’yı bulmuştu. Bu yılda
TÜİK baklagillerin önemli ürünlerinden nohudun %22,1 oranında artarak 580 bin ton, kırmızı
mercimeğin %75,4 oranında artarak 400 bin ton olacağını açıkladı. Türkiye’de baklagillerin ekim
alanlarında ciddi bir düşüş söz konusudur. Üretim ve ihracat azalırken, özellikle kırmızı mercimek
ithalatında hızlı bir artış meydana gelmiştir. Bu yıl açıklanan veriler olumlu karşılanmaktadır.
Ülkemizde çok sayıda marketin raflarında mercimeğin menşei Kanada, Nohut ürününde ise Meksika
yazmaktadır. Üretici gübre fiyat artışı nedeni ile daha az gübre kullandığı nohut ve mercimek gibi
ürünlerin üretimine yönelmiştir. Bu nedenle üretim artışı gerçekleşmesi halinde daha az ithalat
yapılmış olacaktır. Halen ithal Kanada mercimeği markette kilosu 24 TL’den başlıyor ve fiyat bazı
marketlerde daha da yükseliyor. Yerli mercimekte ise 29 TL’den başlayıp artarak devam eden fiyatlar
var. İthal Meksika nohudunun bir kilosu 27 liradan satılıyor. Yerli nohut ise kilosu 30 liradan satılıyor.
Rafta ürünü boyutu ve içeriğine göre fiyatlar artarak değişiyor. Borsada ise nohut ve mercimek tonu
toptan 14-15 bin liradan işlem görmektedir. TMO piyasaları izlemek yerine bir an önce taban fiyatı
açıklanmalıdır” diye konuştu.
ÜRETİCİ FİYATLARDAN MAĞDUR
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, tüm ürünlerde girdi maliyetleri artış nedeni ile fiyatlarının
arttığını ve bunun rafta tüketiciye de pahalı ürün olarak yansıdığına da dikkat çekti ve raftaki ürünün
fiyatının düşmesi için girdi maliyetlerinin düşürülmesi gerektiğini ifade etti. Üretim artışı ve uygun
fiyatlar ile üretim sağlanıp, ithalata ihtiyaç kalmayacağı, uygun fiyatla üretimin de olası olacağını da
sözlerine ekledi.